2020 Yılından Geriye Kalanlar

Her yılın bitişinde ve yenisinin başlangıcında olduğu gibi 2019 yılı biterken ve ileride 20’li yıllar olarak anılacak yıllar başlarken herkesin farklı hayalleri, planları, beklentileri ve hedefleri vardı. Ne var ki 2020 bunların hepsini unutturacak ancak kendini hiç unutulmamak üzere hafızalara kazıyacak olaylarla karşılaştırdı bizleri. “Tarihe tanıklık etmek” sözünün hakkının verildiği bu yıl biterken 2020 yılında yaşananları özetlemek istedim.

SON GÜNCELLEME: 13 ARALIK 2020

2020 YILINDAN GERİYE KALANLAR

Ocak

• Avusturalya’da Haziran 2019’da başlayan orman yangınları çok geniş bir alanı etkisi altına aldı. Mart 2020 ayına dek kontrol altına alınamayan yangından Avustralyalıların %80’i etkilenirken doğrudan ya da dolaylı olarak yangından kaynaklı yaklaşık 500 kişi hayatını kaybetti. Yaklaşık 18,5 milyon hektarlık alan etkilenirken, milyonlarca hayvan öldü. ¹
• Türkiye Büyük Millet Meclisi, 2 Ocak 2020 tarihinde Libya’ya asker gönderilmesine dair tezkereyi onayladı. Muammer Kaddafi’nin öldürülmesinin ardından süregelen iç savaşta Birleşmiş Milletler girişimiyle kurulan Libya Ulusal Birlik Hükumeti tarafından kontrol edilen askeri güçlere destek amacıyla Türk askeri Libya’da görev yapmaya başladı.
• COVID-19 ile mücadele maksadıyla Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı tarafından Koronavirüs Bilim Kurulu isimli bir danışma kurulu kuruldu. Dünya Sağlık Örgütü hastalık nedeniyle “uluslararası acil durum” ilan etti.
• ABD ordusu tarafından İran’ın üst düzey generallerinden Kasım Süleymani öldürüldü. Generalin Tahran’daki cenaze töreninde yaşanan izdihamda onlarca kişi öldü.
• Anayasa Mahkemesi tarafından alınan karar uyarınca Vikipedi’ye uygulanan erişim engeli kaldırıldı.
• 17 Ocak 2020’de Rahşan Ecevit hayatını kaybetti.
• 24 Ocak 2020’de Elazığ’da gerçekleşen 6,8 büyüklüğündeki deprem nedeniyle 41 kişi hayatını kaybetti, 1.600’den fazla kişi yaralandı, binlerce bina hasar gördü.
• 31 Ocak 2020 itibariyle Birleşik Krallık Avrupa Birliği’nden resmen ayrıldı.

Şubat

• Van’da meydana gelen çığ olayları nedeniyle 40’tan fazla kişi hayatını kaybetti.
• 27-28 Şubat 2020 tarihinde Suriye’nin İdlib şehrinde görev yapan Türk askerlerine yönelik hava saldırısında resmî açıklamalara göre 34 asker şehit oldu.

Mart

• Suriye’nin İdlib kentinde, Bahar Kalkanı adlı sınır ötesi harekat başlatıldı.
• Türkiye ile Rusya arasında yapılan görüşmeler neticesinde Suriye’de Türkiye ve Rusya’nın denetiminde bir güvenlik koridoru oluşturuldu, İdlib’te ateşkes ilan edildi.
• 11 Mart 2020’de Türkiye’de ilk COVID-19 vakası resmen duyuruldu. 17 Mart 2020’de ilk COVID-19 kaynaklı ölüm resmen duyuruldu. Türkiye’de 65 yaş üstü için ilk sokağa çıkma yasakları uygulanmaya başladı, eğitim-öğretime ara verildi ve geniş kapsamlı tedbirler uygulanmaya başladı.
• Milli Eğitim Bakanlığı girişimiyle TRT EBA TV açılarak uzaktan eğitime başlandı.
• COVID-19, Dünya Sağlık Örgütü tarafından “pandemi” olarak ilan edildi. Dünya geneli toplam vaka sayısı 500.000’i, COVID-19 kaynaklı ölüm sayısı 23.000’i aştı.
• OPEC görüşmelerindeki anlaşmazlıklar neticesinde Brent petrol fiyatında tarihi düşüş yaşandı.
• COVID-19 nedeniyle yardım kampanyası başlatan İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Ankara Büyükşehir Belediyesi dahil bazı belediyelerin banka hesaplarına İçişleri Bakanlığı tarafından bloke konuldu.

Nisan

• Dünya geneli COVID-19 vaka sayısı 3.000.000’u aştı.
• 2 Nisan 2020 tarihinde Prof. Dr. Feriha Öz, COVID-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
• Türkiye’de 30 büyükşehir ve Zonguldak’ta genel sokağa çıkma yasakları uygulandı. Şehirlerarası seyahatlere kısıtlamalar getirildi.
• Zorunlu maske kullanımını içeren tedbirler uygulanmaya başladı. Maske fiyatlarındaki fahiş artış üzerine maske satışı yasaklandı. Devlet tarafından ücretsiz maske dağıtımına başlandı.
• OPEC, petrol arzına ilişkin rekor seviyede kısıtlama uygulanması hususunda mutabakata vardı. Petrol varil fiyatında rekor düşüş meydana geldi.
• İnfaz düzenlemesi yürürlüğe girdi, düzenleme kapsamındaki yaklaşık 45.000 mahpus salıverildi.
• Hafta sonu uygulanacak sokağa çıkma kısıtlamasının geç duyurulması nedeniyle ülke genelinde marketlerde yoğunluk meydana geldi. Bunun üzerinde İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Twitter üzerinden istifa etti. Ancak, istifasının Cumhurbaşkanı tarafından kabul edilmediği duyuruldu ve görevine devam etti.
• 23 Nisan 2020 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 100. kuruluş yıldönümü kutlandı.

Mayıs

• Dünya geneli COVID-19 vaka sayısı 6.000.000’u aştı.
• Venezuela devlet başkanı Nicholas Maduro’ya karşı başarısız bir darbe girişimi gerçekleşti.
• Ücretsiz maske tedarikindeki sorunlar neticesinde maske satışına izin verildi, ancak maskeler için tavan fiyat 1,00-TL olarak belirlendi.
• İran donanması kendisine ait bir gemiyi yanlışlıkla vurdu.
• Ramazan Bayramı boyunca 81 ilde sokağa çıkma yasağı uygulandı.
• Türk Lirası, yabancı para birimleri karşısında ciddi oranda değer kaybetti. Döviz ve altın alımında uygulanan vergi %1’e çıkarıldı. Gelir Vergisi, Özel Tüketim Vergisi gibi vergilerde artış uygulandı.
• ABD’de siyahi George Floyd polis tarafından orantısız güç kullanılarak öldürüldü. Dünya genelinde ırkçılık ve polis şiddeti karşıtı protesto gösterileri başladı, gösterilere “Black Lives Matter” sloganı damga vurdu.
• Crew Dragon Demo-2 görevi kapsamında, iki NASA astronotu ABD’nin Florida eyaletinden Uluslararası Uzay İstasyonu’na Endeavour isimli yeniden kullanılabilir uzay aracıyla gönderildi.

Haziran

• Dünya geneli COVID-19 vaka sayısı 10.000.000’u, COVID-19 kaynaklı ölüm sayısı 500.000’i aştı.
• Türkiye’de ve diğer bazı ülkelerde COVID-19 tedbirleri gevşetilerek normalleşme süreci başladı.
• Türkiye, Kuzey Irak’ta PKK terör örgütüne karşı Pençe-Kaplan ve Pençe-Kartal isimli sınır ötesi harekatlarını başlattı.
• ABD’li oyun şirketi Zynga, Türkiye’de kurulan oyun şirketi Peak’i 1.800.000.000-ABD Doları karşılığında satın aldı.
• Baro başkanları; Avukatlık Kanunu’nda, bir ilde birden fazla baro kurulması, Türkiye Barolar Birliği’ndeki delege sayılarının değiştirilmesi gibi çeşitli değişiklikler öngören kanun teklifine karşı Ankara’ya yürüdü. Baro başkanlarına polis müdahale etti.
• Genite Bellini’ye ait Fatih Sultan Mehmet portresi açık artırmada 770.000-Sterlin karşılığı İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından satın alındı.

Temmuz

• Dünya geneli COVID-19 vaka sayısı 15.000.000’u, COVID-19 kaynaklı ölüm sayısı 600.000’i aştı.
• Sakarya Hendek’te bulunan havai fişek fabrikasında patlama meydana geldi. 6 kişi öldü, 114 kişi yaralandı.
• Rusya’da, devlet başkanı Vladimir Putin’in 2036 yılına kadar görevde kalmasını sağlayacak anayasa değişikliği teklifi referandumda kabul edildi.
• Çanakkale, Gelibolu’da orman yangını çıktı; yaklaşık 450 hektarlık alan etkilendi.
• Ayasofya’nın statüsünü müze olarak belirleyen 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararının Danıştay tarafından iptal edilmesinin ardından, Cumhurbaşkanı Kararı ile yönetiminin Diyanet İşleri Başkanlığı’na devrine ve ibadete açılmasına karar verildi. Yaklaşık 350.000 kişinin katılımıyla ilk cuma namazı kılındı.
• 14 Temmuz 2020 tarihinde Adalet Ağaoğlu hayatını kaybetti.
• 17 Temmuz 2020 tarihinde Seyfi Dursunoğlu hayatını kaybetti.
• Avukatlık Kanunu’nda, bir ilde birden fazla baro kurulması, Türkiye Barolar Birliği’ndeki delege sayılarının değiştirilmesi gibi çeşitli değişiklikler öngören kanun itirazlara rağmen kabul edilerek Resmi Gazete’de yayınlandı.
• Twitter’da birçok ünlü kullanıcının hesabı Bitcoin dolandırıcıları tarafından hacklendi.
• Türkiye’nin, kadına karşı şiddetin önlenmesi için önemli uluslararası metinlerden olan İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesine yönelik girişimler üzerine “İstanbul Sözleşmesi Yaşatır” sloganıyla kampanya başlatıldı.
• Türkiye’de pek çok ilde orman yangınları çıktı.
• Sosyal ağ sağlayıcıların Türkiye’de temsilci bulundurması dahil çeşitli düzenlemeler içeren yasa teklifi kabul edildi.

Ağustos

• Dünya geneli COVID-19 vaka sayısı 25.000.000’u, COVID-19 kaynaklı ölüm sayısı 800.000’i aştı.
• Fatih Sondaj Gemisi’nin Karadeniz’de 320 milyar metreküp doğalgaz rezervinin keşfedildiği duyuruldu.
• Lübnan, Beyrut’ta hatalı depolanan amonyum nitrat nedeniyle büyük patlamalar meydana geldi, 220’den fazla kişi öldü, binlerce kişi yaralandı. Hükumet istifa etti.
• Balerus’ta seçimlere şaibe karıştığı iddiasıyla binlerce kişinin katıldığı protesto gösterileri başladı.
• Rusya, dünyanın ilk COVID-19 aşısını onayladığını duyurdu.
• Kariye’nin, Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredilerek ibadete açılmasına karar verildi.
• Japonya başbakanı Shinzo Abe istifa etti.
• Amazon CEO’su Jeff Bezos, 200.000.000.000-ABD Doları servete ulaşan ilk insan oldu.

Eylül

• Dünya geneli COVID-19 vaka sayısı 35.000.000’u, COVID-19 kaynaklı ölüm sayısı 1.000.000’u aştı.
• Sudan’da iç savaşın durması ve laik bir devlet kurulmasına yönelik mutabakat sağlandı.
• Azerbaycan ile Ermenistan arasında silahlı çatışmalar başladı.
• Türk Lirası, Amerikan Doları, Euro ve pek çok para birimi karşısında rekor düzeyde değer kaybetti. Moody’s Türkiye’nin kredi notunu ilk kez B2’ye kadar düşürdü.
• Türkiye’de ilk COVID-19 aşısı yapıldı.
• Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, günlük olarak yayınlanan verilerde semptom göstermeyen vakaların yer almadığı açıkladı.

Ekim

• Dünya geneli COVID-19 vaka sayısı 45.000.000’u aştı.
• Kırgızistan’da parlamento seçimlerinin şaibeli olduğu iddiasıyla protesto gösterileri başladı. Devlet başkanı Sooronbay Jeenbekov istifa etti.
• Türk Lirası, Amerikan Doları, Euro ve pek çok para birimi karşısında rekor düzeyde değer kaybetti.
• Azerbaycan ve Ermenistan arasında ateşkes ilan edilmesine rağmen, kısa sürede ateşkes bozuldu ve çatışmalar devam etti.
• Ege Denizi’nde meydana gelen 7.0 büyüklüğündeki depremden İzmir ağır bir şekilde etkilendi. 100’ü aşkın kişi hayatını kaybetti, 1.000’i aşkın kişi yaralandı.
• Hatay’daki orman yangınlarında 400 hektardan fazla alan yandı.
• 30 Ekim 2020’de Mesut Yılmaz hayatını kaybetti.

Kasım

• ABD başkanlık seçimlerini Joe Biden kazandı, mevcut başkan Donald Trump seçimlerde usulsüzlük olduğunu iddia etti.
• 6 Kasım 2020 tarihinde Timur Selçuk hayatını kaybetti.
• Pfizer ve BioNTech, COVID-19 aşılarının denemelerinin başarılı olduğunu duyurdu. Rusya’da geliştirilen Sputnik V aşısının ilk sonuçlarının da başarılı olduğu belirtildi.
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası guvernörü Murat Uysal görevden alındı, yerine Naci Ağbal atandı.
• Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Instagram üzerinden istifa ettiğini duyurdu. Ulusal basın bir günü aşkın süre boyunca istifayı haberleştirmedi. Berat Albayrak yerine Lütfi Elvan atandı.
• Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya arasında imzalanan ateşkes antlaşmasıyla; Azerbaycan, Ermenistan işgali altındaki Dağlık Karabağ’ın büyük bir bölümünü geri aldı. İlaveten Nahcivan ile Azerbaycan arasında güvenli bir geçiş koridoru oluşturulmasına karar verildi.
• Azerbaycan’a asker gönderilmesine dair tezkere TBMM’de kabul edildi.
• Türkiye’de hafta içi gece ve hafta sonları sokağa çıkma kısıtlaması dahil ilave tedbirler uygulanmaya başladı.
• Sağlık Bakanlığı, semptom göstermeyen vaka sayısını da açıklamaya başladı. Günlük vaka sayısının 28.000’i aştığı anlaşıldı.
• 15 Kasım 2020 tarihinde 9 yıl aradan sonra ilk kez Formula 1 yarışı İstanbul’da yapıldı.
• 25 Kasım 2020 tarihinde Diego Maradona hayatını kaybetti.

Aralık

• Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, COVID-19 salgını boyunca 225 sağlık çalışanının hayatını kaybettiğini ve 130.000 sağlık çalışanına hastalığın bulaştığını belirtti.
• Gaziantep’te bir özel hastanenin yoğun bakım ünitesinde çıkan yangında 9 hasta hayatını kaybetti.
• AB ile Birleşik Krallık arasında BREXIT sonrasında süregelen müzakereler neticesinde ticaret antlaşması imzalandı.
• Türkiye’de resmi açıklamalara göre vaka sayısı 2.000.000’u, vefat sayısı 200.000’i aştı.
• ABD Hazine Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ve Başkanlık yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit’in yaptırım listesine eklendiğini duyurdu.
• Çin Halk Cumhuriyeti’nden sipariş edilen 3.000.000 doz CoronaVac aşısının Türkiye’ye ulaştığı duyuruldu.

2020 Yılından Geriye Kalanlar Yazısına Katkıda Bulunmak İçin

Yukarıda derlenen bilgilerde eksik ya da hatalı bir nokta bulunduğunu düşünüyorsanız bu sayfada bulunan iletişim formu üzerinden görüş ve önerilerini belirtebilirsiniz.